|
қилган. Саҳобалар унга эътироз билдирмаганлар. Закот беришдан бош тортишгач, уларга қарши урушган. Закотни ҳақдорга фақат имом беради, холос. Ҳатто, волийлар золим бўлсалар ҳам уларга топширилади. Суҳайл ибн Абу Солиҳ ривоят қилади: «Саҳд ибн Абу Ваққоснинг олдига келиб, менинг молим бор, закотини чиқармоқчиман, анавиларни ўзинг кўриб турибсан, менга нима маслаҳат берасан, дедим. У, ўшаларга беравер, деди. Ибн Умарнинг олдига борган эдим, у ҳам шу гапни айтди. Абу ҳурайранинг олдига борган эдим, у ҳам шу гапни айтди. Абу Саиднинг олдига борган эдим, у ҳам шу гапни айтди». Бу ривоятни «Муғний»нинг муаллифи айтган. Закот зиммий бўлиш - бўлмаслигидан қатъий назар кофирга мутлақо берилмайди. Чунки Пайғамбар с.а.в. Муоз ибн Жабални Яманга юбораётганларида:
«فَأَعْلِمْهُمْ أَنَّ اللهَ اِفْتَرَضَ عَلَيْهِمْ صَدَقَةً فِى أَمْوَالِهِمْ، تَؤْخُذُ مِنْ أَغْنِيَائِهِمْ، وَتَرُدُّ عَلَى فُقَرَائِهِمْ»
«Уларнинг молларига бойларидан олиниб, камбағалларига бериладиган садақа (закот)ни Оллоҳ фарз қилганини уларга билдириб қўй», дедилар. Бу ҳадисни Бухорий ибн Аббосдан ривоят қилган. Унда Пайғамбар с.а.в. закотнинг вожиблигини мусулмонларнинг бойларига хослаганларидек, сарф этилишини мусулмонларнинг камбағалларига хослаяптилар. Лекин кўнгилдан чиқариб бериладиган садақани кофирга бериш ҳам жоиз. Оллоҳ Таоло айтади:
«وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا»
– „Таомни суюб-хоҳлаб турсалар-да, (ўзлари емасдан) мискин, етим ва асирларни таомлантирурлар“, [76:8]
У пайтда кофирдан бошқа асир бўлмаган.
Жизя
Жизя Оллоҳ Субҳонаҳу Ислом ҳукмига бўйсунган кофирлардан мусулмонларга олиб берган ҳақдир. У умумий мол ҳисобланиб, фуқаронинг ҳамма манфаатлари йўлида сарфланаверади. Йил кириши билан уни тўлаш лозим бўлади. У Қуръони Карим ҳужжати билан собитдир. Оллоҳ Таоло айтади:
82-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143